Gister konden wij ons verheugen op de komst van een lieve vriendin. En dat deden we. Bijtijds vervoegden we ons bij de bakker om een vlaai te halen, we fristen ons huis op en ons zelf, zegden de honden toe om zich lief en welopgevoed te gedragen en wachten af. Ten ure van de aankomst vervoegde ik me aan de bushalte. Het regende alsof het dat nog niet 38 dagen had gedaan, maar gewapend met mijn plu kon me weinig gebeuren. Ik ging onder een taxus staan met zicht op het aanrijdend verkeer. Maar dat was buiten de waard gerekend. Allengs voelde ik, dank zij een vervelende wind, mijn kuiten natter worden. Ach, daar kwam reeds de bus. De chauffeur van Veolia maakte nog een schijnbeweging, maar op het nippertje werd de clignateur ingeschakeld en kon ik gerust zijn. Keurig stopte het vehikel, mijn vriendin stapte uit en we liepen gezellig gearmd naar ons stulpje. We schudden onszelf en ik de plu uit als waren we honden die terug keerden uit het bos. 

Na de gebruikelijke begroeting met manlief, die gezellig gewacht had bij de kachel, werd er koffie gezet en nieuwtjes uitgewisseld. Maar eerst togen wij naar de keuken, waar we met gepaste trots onze nieuwste telg van de familie showden in haar bench. Het ´oh´ en ´ach´ was niet van de lucht en zij blafte enthousiast en sprong voor zover de ruimte dat toeliet om haar vreugde kenbaar te maken. Het was een heerlijk tafereel. Maar, aan alles komt een einde, er diende koffie gedronken te worden. We zetten ons gezamenlijk terneder op het ameubelement. De koffie ingeschonken en de vlaai gepresenteerd, wat opnieuw verwondering wekte. De wat noorderlijke ingezetenen van ons land schrikken er altijd om 1/8 vlaai op hun bordje te zien. Wij zeiden laconiek, dat dit usance is bij de meeste Limburgse gezinnen in het weekend en voegden er branie-achtig aan toe, dat er meteen nog een tweede stuk van het lekkers verorbert diende te worden om de gastheer en -vrouw te gerieven en niet te beledigen....

Ach, het vormde een mooie vervanging vonden wij van de gebruikelijke broodjes als lunch. Een mens moet zich creatief door het leven kunnen bewegen. Al met al hadden we een zeer genoeglijke middag. We praten bij en genoten tesamen. ´s Avonds kookte ik een maaltijd. Vriendin had heerlijke stoofpeertjes vervaardigd. Resultaat van een uitbundige om niet te zeggen uit de hand gelopen conversatie tussen haar, haar moeder en mij op het internet. Net voor de Kerst bespraken we uitgebreid het aanstaande kerstdiner. Haar moeder en zij namen het door en ik bemoeide me gezellig met een en ander. Dit gesprek liep aardig uit de hand. En vooral over de stoofpeertjes. Vandaar dat vriendin, als mooie geste, met eigens gemaakte stoofpeertjes aan kwam. Heerlijk waren ze met kaneel bereid. Ze vormden een alleraardigst onderdeel van het toetje.

Ook bracht ze ons koek mee. Vriendin was vanuit de omgeving Den Bosch, jaren geleden naar de Domstad getogen voor haar studie. We zochten haar meermaals op in het mooie Utrecht. Altijd een feest om haar daar te zien, want ze bruist van de Brabantse hartelijkheid en gezelligheid. Sinds kort heeft ze haar woning daar verruilt voor een nog knusser huisje in een Hanzestad, oostelijk. Gelegen aan de IJssel met een stoere toren lonkte Deventer haar en ik moet zeggen, het was geen slechte keus. In een zeer gezellig straatje vond ze een ouder huisje met knusse oude elementen. En in een mum tijd voelde zich er thuis. Geen wonder.

Natuurlijk staat die stad bekend door de Deventer koek. En die bracht ze dus gister voor ons mee. Ik had al vaak van die beroemde lekkernij gehoord, maar hem nog nooit geproefd. Het blijkt en dat zal u verbazen, dat het concept al heel oud is. Ik kwam er achter doordat ik gefascineerd werd door de mooie verpakking. Op de doos staat historische figuren met daarboven een kroon. De maker, de firma Jb Buissink, is dus hofleverancier. Bovendien staan er nog wapenschilden op. Eentje met een zwarte adelaar en een met een witrood veld. Waarschijnlijk van zustersteden van Deventer, ik denk in Oostenrijk en Polen. Aan de onderkant deelt Jb Buissink ons mede, dat indien de koek wat indroogt, ondanks de luchtdichte verpakking etc. wij de koek in de broodtrommel kunnen plaatsen en deze opnieuw smeuiig en wat zachter zal worden. De koek, niet de trommel he? 

Zoiets prikkelt mijn fantasie en ik zoek naar meer informatie. Nu blijkt dat al in 1417 voorschriften beschreven zijn voor de fabricatie van deze koek! Toen werd er al koek verscheept naar een andere Hanzestad nl. Bergen in Noorwegen. In de 16e eeuw bestond er een gilde van koekenbakkers in de stad en in 1593 waren er 13 koekenbakkers. In 1637 waren er inmiddels 25 leden van het koekenbakkersgilde en werden er, schrik niet, 700.000 van geëxporteerd! Koeken, geen bakkers...ik zeg het maar even. Stel je voor aan het einde van de Middeleeuwen vanuit zo´n stadje aan de rivier zoveel handel met kruidkoeken. Waarvan, zo stel ik me voor, de kruiden uit de koloniën kwamen. Indië, Ceylon, Suriname, via Nieuw Amsterdam en Kaapstad. Ongelooflijk! Een deventer koekbakkersbedrijf ´Klopman Baersel man´ was in 1900 de oudste fabriek van echte Deventer koek en bakkerij Coelingh noemde in diezelfde tijd haar koek in reclame ´wereldberoemd´. Dat zal wel kloppen, schat ik zo in. De firma Jb Buissink was de laatste vervaardiger en nam een fabriek over die haar oorsprong had in 1593. 

Ik zit dus nu, na uitgeslapen te hebben, met de historische koek, die ik zorgvuldig uit het doosje heb getild, ontdaan van het cellofaan en voorzichtig aangesneden. Ik verbaas me over de zwaarte en wat er zichtbaar is in de koek. Ik leg twee plakjes op een schoteltje. En even later neem ik een hap. Ik proef gember, kruiden, sinasappelschil. Het is een aparte smaak, waar ik even aan moet wennen. Heel gek, ik weet zeker dat mijn moeder dol op deze koek zou zijn. Het bittere van de sinasappelschil doet me aan marmelade denken. De gember voert me terug naar Indonesië. En ik moet, denken aan de Koninginnedagen, waarbij de hele familie van Koningin Juliana op het bordes stond te zwaaien, terwijl padvinders op de trappen bloemen drapeerden die werden aangeboden. Mensen gingen naar haar toe en dan boden haar dingen aan, ook kruidkoeken b.v. en liepen dan achterwaarts van haar weg, uit teken van respect. Nog een wonder dat er nooit iemand van de trap gedonderd is, bedenk ik nu. Dank zij Wim Sonnevelds sketch als de stalmeester zit dit voor altijd in mijn brein. Allemaal komt het omhoog bij deze koek. En ik bedenk dat we toch prachtige dingen voortbrengen met mooie oude merken.In dit kleine prutslandje. En we zijn er zo weinig trots op, helaas! In Engeland zou dat heel anders zijn. En ik vind dat de Engelsen daar groot gelijk in hebben. Al blijven die misschien wat erg daar in hangen en in het gevoel dat ze ooit een keizerrijk waren waarin nooit de zon onder ging...

Maar toch is enige huldebetoon aan deze prachtige koek op zijn plaats! En aan ons roemrijk verleden. Ik heb dan wel zelf op de trappen van Soestdijk mogen staan, het kantoor van Juliana mogen bekijken, eet nu deze koek die zij kreeg aangeboden en ben in Bergen geweest waar schepen vol koek binnengevaren zijn in de prachtige haven aldaar en ik heb de landerijen gezien in Indonesië gezien waar gember vandaan komt. Maar toch me nooit gerealiseerd dat dat allemaal bij deze ´eenvoudige´ koek hoort. Daarvoor moest onze lieve vriendin verhuizen en gister in de trein en de bus de lange reis maken door de motregen. Waarvoor mijn hartelijke dank! Ik snij nog een stukje van de smeuiige koek. En leg die voorzichtig weer terug in het doosje. En dan hap ik er in! Op je gezondheid, lieve vriendin! Niets gebeurt voor niets en we begrijpen nauwelijks iets van hoe de draden van verbondenheid geknoopt worden in het tapijt van  dit wonderlijke leven, zoveel is zeker! Maar het wekt vertrouwen dat ondanks ons onbegrip we veilig zijn...Lang leve de koek!