Zsterdagmiddag. Ik sta in de keuken. Mijn spulletjes liggen klaar. De oven warmt op. Ik schil een uitje. Opeens is ze d'r. Mevrouw M. In mijn jeugd was ze penetrant aanwezig. Niet eens zijzelf. Maar haar geur. Elke dag probeerde ik er iets van mee te krijgen. Ik sloop naar boven. Stiekem in de kamer van mijn zus, ondanks dat dit een groot taboe was. Ik werd er toe gedreven. Stilletjes opende ik het raam. Ik leunde er uit. En onderwijl snoof ik de geur op. Oh, gebakken uien. Elke dag weer produceerde mevrouw M. uiensaus. Schreuwsaus heette dat in ons diaclect, omdat men er van schreuwde, huilde bij de voorbereiding. Ik snoof het aroma op als een gek. Heerlijk! Ach, kon mijn eigen moedertje maar uien bakken. Die lucht in onze keuken mogen opsnuiven! Helaas, het zat er niet in. Mijn vader kon er niet tegen. Niet tegen de geur, niet tegen het eten van uien of aanverwante groente. Ach, mevrouw M. Ze werd 103. Elke dag scharrelde ze in haar groentetuintje rond. Onder de pruimenboom. En als ze klaar was met de saus, liep ze naar voren. Aan de weg keek ze glazig voor zich heen. Haar man zou weldra thuis komen. En ook haar zoon.
In mijn keuken van vandaag denk ik aan alle vrouwen van toen, terwijl ik mijn uitje snipper. Geen rode, maar een ouderwetse dit keer. Ik wil het proberen in dit recept. Ik denk er aan hoe die vrouwen het moesten doen met verse groente uit eigen tuin. Met recepten van buren, familie en af en toe iets nieuws uit de Margriet of de krant. Hoe de Indische mensen in de jaren 50 terug keerden naar ons land. Hoewel terug? De meeste dorpelingen hadden nog nooit iemand met een beetje kleur gezien in het dorp. De vrouwen probeerden te lange leste de recepten van die donkere mensen na te brouwen. Met een maggiblokje, een uitje extra en wat peper en zout nasi te produceren. Lukte voor geen meter. Tja, een doorsnee Indische kwakt heel wat andere dingen in haar wadjang en geeft doorgaans haar keukengeheimen niet zomaar prijs. En de Hollandse evenknieën hadden geen idee. Nasi, pasta, olijfolie? Nooit van gehoord. Ze sneden royale stukken magarine of als ze rijker waren roomboter af en lieten die goudbruin sissen voordat het vlees er in legden. En ze kenden niet de kant-en-klaar sauzen van nu, de pakjes, de braadzakken en zo meer. Hun idee van snel koken kwam van de California soepzakjes, de blokjes bouillon en als toppunt van zondag gemak, de instantpudding van Saroma. Het toefje slagroom zoals op de verpakking te zien was, 'moesten we er maar bijdenken'. Tja. Nu donder ik de aardappelschijfjes op de ingevette bodem van mijn ovenschaal. Kant en klaar uit de fles. En dan het gehakt met ui, de klein gesneden zuurkool. Weer schijfjes en ik maak het af met een poeder met water en ei van de Maggi. Zoef, de warme oven in en hai presto, over pak hem beet drie kwartier eet ik zalig. Mijn vent is allang thuis, ik hoef dus niet voor aan de weg te gaan staan turen en een zoon zit er al helemaal niet in. In onze tuin staat van alles, maar geen groente en ook, helaas, geen pruimenboom. Soms mis ik het wel 's. Net als dat stiekem hangen uit het raam van mijn zus. En het illegaal opsnuiven van de geur van schreuwsaus. Het vreemde was nog dat mevr. M. helemaal niet kon 'schreuwen', ze had een afwijking aan haar traanklieren...
Ik mijmer door over mijn jeugd. Ach, ik ben het Saromastadium allang voorbij. Ik ben van de braadzak, Knorr wereldgerechten en tortilla's-generatie. Het is niet slecht, ik wil niet klagen. Maar soms droom ik alvast dat ik mevr. M. na ga. Straks over tig jaar, als kersverse pensionado, de groentetuin in, effe stilstaan onder de pruimenboom(die mag ik dan nu wel gaan planten) kijken naar de groei van de boerenkool, de tomaten en de postelein. Wat sla plukken en een komkommertje. Dan naar de weg, kijken of mijn echtgenoot langzaam arriveert. Ik doe wel geen vale bloemetjesschort voor, maar een barbecueschort kan ook(al barbecue ik nooit) En ik heb ook geen trottoir, net als mevr. M. Zij stapte over de aangestampte grond naar de weg, met de grote eikenbomen. Wij hebben taxus en platanen en zo staan, tellen we ook goed. De weg is ongeveer net zo druk, de inflatie in het verkeer meerekenend. Al moet ik het fietspad over, waar vervaarlijk hard gescheurd wordt.
Vraag is of ik dan ook 103 wordt. Ik hoop alleen niet dat ik jong mijn man verlies zoals zij. De uien wil ik best elke dag bakken, als een soort ode aan haar. En de Saroma maak ik dan ook elke zondag. Mét slagroom er op, een toefje. Net als op de verpakking, zelf geklopt. Want die bestaat nog steeds. Maar zonder hoogmis. Ik kan trouwens best janken. Met en zonder ui. Ach, wat één enkel uitje niet teweeg kan brengen. Binnenkort 's een pruimenboom planten. Een voorraadje Saroma inslaan en op de plank in de kelder leggen. Ze blijven lang goed. En aan mijn man vragen of ie voortaan heel langzaam wil fietsen straks. Deed meneer M. nl. ook. Ik zie het al voor me. Ook maar meteen sla zaaien en postelein. En plek maken voor de boerenkool in de diepvries. Want daar moet de vorst overheen, dat weet een kind. Zeker die van de Saroma-generatie.
In mijn keuken van vandaag denk ik aan alle vrouwen van toen, terwijl ik mijn uitje snipper. Geen rode, maar een ouderwetse dit keer. Ik wil het proberen in dit recept. Ik denk er aan hoe die vrouwen het moesten doen met verse groente uit eigen tuin. Met recepten van buren, familie en af en toe iets nieuws uit de Margriet of de krant. Hoe de Indische mensen in de jaren 50 terug keerden naar ons land. Hoewel terug? De meeste dorpelingen hadden nog nooit iemand met een beetje kleur gezien in het dorp. De vrouwen probeerden te lange leste de recepten van die donkere mensen na te brouwen. Met een maggiblokje, een uitje extra en wat peper en zout nasi te produceren. Lukte voor geen meter. Tja, een doorsnee Indische kwakt heel wat andere dingen in haar wadjang en geeft doorgaans haar keukengeheimen niet zomaar prijs. En de Hollandse evenknieën hadden geen idee. Nasi, pasta, olijfolie? Nooit van gehoord. Ze sneden royale stukken magarine of als ze rijker waren roomboter af en lieten die goudbruin sissen voordat het vlees er in legden. En ze kenden niet de kant-en-klaar sauzen van nu, de pakjes, de braadzakken en zo meer. Hun idee van snel koken kwam van de California soepzakjes, de blokjes bouillon en als toppunt van zondag gemak, de instantpudding van Saroma. Het toefje slagroom zoals op de verpakking te zien was, 'moesten we er maar bijdenken'. Tja. Nu donder ik de aardappelschijfjes op de ingevette bodem van mijn ovenschaal. Kant en klaar uit de fles. En dan het gehakt met ui, de klein gesneden zuurkool. Weer schijfjes en ik maak het af met een poeder met water en ei van de Maggi. Zoef, de warme oven in en hai presto, over pak hem beet drie kwartier eet ik zalig. Mijn vent is allang thuis, ik hoef dus niet voor aan de weg te gaan staan turen en een zoon zit er al helemaal niet in. In onze tuin staat van alles, maar geen groente en ook, helaas, geen pruimenboom. Soms mis ik het wel 's. Net als dat stiekem hangen uit het raam van mijn zus. En het illegaal opsnuiven van de geur van schreuwsaus. Het vreemde was nog dat mevr. M. helemaal niet kon 'schreuwen', ze had een afwijking aan haar traanklieren...
Ik mijmer door over mijn jeugd. Ach, ik ben het Saromastadium allang voorbij. Ik ben van de braadzak, Knorr wereldgerechten en tortilla's-generatie. Het is niet slecht, ik wil niet klagen. Maar soms droom ik alvast dat ik mevr. M. na ga. Straks over tig jaar, als kersverse pensionado, de groentetuin in, effe stilstaan onder de pruimenboom(die mag ik dan nu wel gaan planten) kijken naar de groei van de boerenkool, de tomaten en de postelein. Wat sla plukken en een komkommertje. Dan naar de weg, kijken of mijn echtgenoot langzaam arriveert. Ik doe wel geen vale bloemetjesschort voor, maar een barbecueschort kan ook(al barbecue ik nooit) En ik heb ook geen trottoir, net als mevr. M. Zij stapte over de aangestampte grond naar de weg, met de grote eikenbomen. Wij hebben taxus en platanen en zo staan, tellen we ook goed. De weg is ongeveer net zo druk, de inflatie in het verkeer meerekenend. Al moet ik het fietspad over, waar vervaarlijk hard gescheurd wordt.
Vraag is of ik dan ook 103 wordt. Ik hoop alleen niet dat ik jong mijn man verlies zoals zij. De uien wil ik best elke dag bakken, als een soort ode aan haar. En de Saroma maak ik dan ook elke zondag. Mét slagroom er op, een toefje. Net als op de verpakking, zelf geklopt. Want die bestaat nog steeds. Maar zonder hoogmis. Ik kan trouwens best janken. Met en zonder ui. Ach, wat één enkel uitje niet teweeg kan brengen. Binnenkort 's een pruimenboom planten. Een voorraadje Saroma inslaan en op de plank in de kelder leggen. Ze blijven lang goed. En aan mijn man vragen of ie voortaan heel langzaam wil fietsen straks. Deed meneer M. nl. ook. Ik zie het al voor me. Ook maar meteen sla zaaien en postelein. En plek maken voor de boerenkool in de diepvries. Want daar moet de vorst overheen, dat weet een kind. Zeker die van de Saroma-generatie.
Oh lekker uiensaus! Over de piepers, stukje vis erbij en een kom slaaj met slaajsaus ;-)
BeantwoordenVerwijderenNu ik dit zo lees ben ik idd ook aan het mijmeren, de saroma en de californiasoep (bij ons enveloppesop genoemd. ;-))
Wat was het leven heerlijk simpel, de keuze niet zo reuze en ook veel uit eigen tuin, van eigen struik of boom. En wat smaakte alles lekker. Als je trek had liep je naar de tuin en trok een worteltje met huid en haar uit de grond, en ja die hadden meer smaak dan die nu in de supermarkt.
Ik zie je wel als pensionada lekker frommelen in je eigen tuin, de vergeten groente promotend op je blog!! ;-)
Was weer meegenieten van je herinneringen, zelfs de slagroomloze saroma, ja hey zo kon je stront nog wel lekker maken, werd er dan gezegd ;-)
Fijne zondag!