Jaren geleden zag ik wel eens bij katholieke gezinnen een schilderij hangen. Gelukkig bij ons thuis niet. Het was het ´Alziend Oog´. Een afschuwelijke afbeelding, waarbij je het idee kreeg, dat dat oog je overal volgde en gewoon alles waarnam en, erger nog, wist, over wat en hoe en wie je was. Bah, wat een rotsymbool!
Tegenwoordig is dat niet meer nodig. We zijn ons er van bewust dat we gezien worden en in de gaten gehouden. Of tenminste we KUNNEN ons er van bewust zijn.
Big brother is watching us, werd in het verleden geschreven. Nou, later is nu dus! Overal zijn camera´s aanwezig. Alles wat we doen, kopen, vinden, zeggen wordt geregistreerd en opgeslagen. Ik heb daar lange tijd verzet bij gevoeld. We zijn tenslotte Nederlanders, die voelen hun nekharen overeind komen bij elke poging om dit soort dingen te reguleren en registreren.
Momenteel zijn we door de werkelijkheid ingehaald. De meeste mensen maken zich niet meer druk over het gebruik van gegevens, die lange tijd als privé golden. Daarmee is de devaluatie van wat persoonlijk is en wat niet een feit geworden. Ik schrijf het met enige weemoed. Aan de andere kant: het belang van veiligheid dient volgens velen voorrang te krijgen boven het recht om dingen geheim te houden of voor jezelf.
Men is tegenwoordig op de hoogte van waar ik reis, hoe laat ik reis, waar ik uitstap, of ik eerste of tweed klas zit in de trein, gebruik maak van een grote of kleine bus, mét of zonder korting. Ook weet men alles van kortingen op producten, zoals koffie, fruit, maar ook kaartjes voor de Efteling en de reis er naar toe via Blokker, Kruidvat of Appie Heijn. Ze weten of ik grote of kleine foto-albums heb besteld. Of ik een vaste telefoonaansluiting heb, lid ben van de vakbond of politieke partij, welke boeken en cd´s ik koop, spellen en of die via marktplaats, V & D of bol.com deel van mijn leven gaan uitmaken.
Ook zien ze wie mijn vrienden zijn op Hyves en Facebook, wie ik twitter van de BNers en wat en ook wat die zelfde BNer terug twittert, evenals half Nederland trouwens.
Als ik in de stad loop, kunnen ze zien of ik aan mijn neus krab of mijn ballen, mijn broek ophijs of mijn leesbril tevoorschijn haal, een dame of heer molesteer, dan wel aanrand, een klein meisje schop of een kat door de straat schop(wat ik overigens nooit doe) Ook wordt gefilmd als ik wildplas of een autoruit in tik(om de airbags te jatten, zoals ik gister op het nieuws zag, alleen weet ik niet wat ik in hemelsnaam met gejatte airbags moet...) Ze weten alles van me. En van u, geloof het maar.
Ze weten ook bij welke dokter ik loop, wat voor kleur tanden er in mijn kunstgebit zitten, hoe vaak ik bij de gynaecoloog kom, welke taart ik gekocht heb voor mijn verjaardag en met welk weekendje weg ik mijn lieverd verrast heb. Zelfs hoe lang ik met mijn steunkousen doe, de zalf voor platjes gebruik, hoeveel ik aan de kerk betaal en aan het kankerfonds.
Alleen, ik vraag me af, wat ze met die informatie aanmoeten? Wat hebben ze er aan om te weten, dat ik over een half jaar weer een nieuwe gehoortest mag bij Schonenberg, dat mijn hond een wormkuurtje krijgt en ik een dringend verzoek krijg mijn tvgids te betalen of een herinnering dat ik gebruik wil maken van de winterschilder?
Ik word er inmiddels niet warm of koud meer van. Is dat nou erg? Dat is de vraag die ik mezelf soms stel?
Soms verlang ik terug naar een tijd waarin mensen leefden in hun eigen huisje, af en toe de radio aanzetten en dan meewarig hun hoofd schudden en zeiden ´wat een wereld toch´ voor zich heen. Een leven waarin mensen nog een dutje deden na de warme prak, genoten van hun groentetuin op een zelfgemaakt bankje met een pijpje en ´s avonds een borrel. Waar ze over de heg kletsten met de buren(die ook van niks wisten) of onder het was ophangen. Waar je op je gemak je krant las en alles heel comfortabel ver van je af gebeurde.
Ik weet ook wel dat dat laatste een illusie is. Maar toen was de wereld wel overzichtelijker en lagen de dagen aan het eind opgevouwen en gestreken in de kast, waarna je lekker kon gaan slapen en morgen zien we wel weer...
Die tijd is voorbij. Ik probeer soms het tij te keren door b.v. ´s morgens alleen de teletekst te lezen. Geen indringende beelden van het nieuws bij bijbehorende verontrustende geluiden van sirenes, gejammer van mensen in doodsnood of diepe smart. Ik voel me daar dan wel gelijk weer schuldig bij.
We krijgen zoveel informatie op ons bordje. Het wordt me met de regelmaat van de klok teveel. Waarom doen we onszelf dit aan? Wie heeft ons wijsgemaakt dat dat ´normaal´ is en dat je een achterlijke zonderling bent zonder lijntjes naar de werkelijkheid, wanneer je weigert om dit in al zijn volheid tot je te nemen? Op het gevaar af dat je je doodongelukkig of bijna ziek gaat voelen? En hoe zou dit wel niet zijn voor diegenen onder ons die zelf kinderen op de wereld hebben gezet, waarvan je toch gevoeglijk mag aannemen dat ze die erg gelukkig willen zien in de toekomst?
Ik hou met de regelmaat van de klok die informatie buiten. Ik doe mijn best om het wat vorm te geven en het behapbaar te houden voor mezelf. Ik eigen me die luxe toe. Ik heb het broodnodig. De rolluiken dicht, de tv uit, alleen met mijn dierbaren. En net doen of het veilig is. Diep van binnen.Ik sluit gewoon het Alziend oog van Big brother. Lekker puh! Morgen misschien...maar vandaag niet!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten